Phongtuc.vn
Hội Chư Bà - Thiên Thứ Nhì

Hội Chư Bà - Thiên Thứ Nhì

Phong tục
Ngôn ngữ khác:

Hội Chư Bà

Thiên Thứ Nhì - Nói Về Phong Tục Hương Đảng

Tổ Chức Tôn Giáo Dành Cho Phụ Nữ Trung Niên Và Cao Niên

Tôn giáo

Phụ nữ

Tín ngưỡng

Mở Đầu

“Làng đã có chùa, tất có hội chư bà. Chư bà là những đàn bà từ năm mươi tuổi trở lên hoặc người đã có tuổi mà góa chồng, mượn cửa chùa làm nơi vui thú”

Hội chư bà là một tổ chức tôn giáo dành riêng cho phụ nữ trung niên và cao niên trong làng xã Việt Nam thời xưa. Đây là nơi các bà già tìm đến để khuây khỏa tinh thần, học kinh kệ và thực hành tín ngưỡng Phật giáo.

Điều Kiện Và Quy Trình Gia Nhập

Quy Trình Trở Thành Chư Bà

Điều Kiện

  • Chư bà là những đàn bà từ năm mươi tuổi trở lên
  • Người đã có tuổi mà góa chồng
  • Mượn cửa chùa làm nơi vui thú

Thủ Tục Nhập Hội

  • Bà nào muốn qui Phật, trước hết phải biện cái lễ trầu cau vàng hương lên lễ Phật
  • Nói với nhà sư xin thọ giới, vào hội qui y gọi là chư bà hay là bà vãi

Hoạt Động Học Tập

Học Kinh Kệ

  • Chư bà mới vào hội mỗi tối phải lên chùa học kinh kệ
  • Hoặc là nhà sư dạy hoặc là các vãi dạy lẫn nhau

Lễ Phật

  • Mỗi tháng về ngày sóc ngày vọng lên chùa lễ Phật
  • Về mùa hè thì mỗi tối lễ Phật năm trăm lạy để cầu phúc
  • Ai không lên được chùa, ở nhà cũng mỗi tối tụng kinh niệm Phật đến nửa đêm mới thôi

Nghĩa Vụ Và Trách Nhiệm

Nghĩa Vụ Tài Chính Và Tôn Giáo

1

Đóng Góp Tài Chính

  • Tháng tháng phải đóng tiền góp gạo cúng cấp về nhà chùa
  • Cũng như lệ hương ẩm của đàn ông
  • Khi ai có của ngon vật lạ gì tất đem dâng biếu nhà sư, gọi là hiến cúng
2

Hỗ Trợ Nhà Chùa

  • Nhà chùa có việc gì các vãi tất phải hết sức giúp đỡ, hết lòng lo giùm
  • Không ai dám sai lời
  • Trong các vãi thế nào cũng phải cắt cử một người nhanh trai nhật dạ ở luôn trong chùa phục dịch, gọi là vãi thủ hộ
3

Tôn Trọng Nhà Sư

  • Nhà sư ban phát cho chư bà thức gì, thì gọi là bố thí
  • Dẫu miếng trầu chén nước, cũng lấy làm quí trọng
  • Các vãi có khi kính nhà sư hơn cha mẹ sinh ra

Cơ Cấu Tổ Chức

Tổ Chức Và Lãnh Đạo

Thành Phần Hội Viên

  • Hội chư bà cũng cắt lần lượt nhau, mỗi năm một người chứa đang cai, gọi là bà trưởng
  • Vào hội chư bà phần nhiều là đàn bà nhà tầm thường
  • Chớ nhà có học thức và các nhà sang trọng thì không mấy người chịu vào
  • Nhưng đôi khi bà già mến cảnh chùa chiền, thì người con cũng phải nể lòng để mẹ đi chùa cho vui

Nhiệm Vụ Của Ban Lãnh Đạo

  • Các khi dân làng kỳ thần bái xã, và những khi lễ kỳ an, lễ miếu này miếu khác thì người đang cai phải biện lễ trầu cau, vàng hương hoặc oản quả để các bà đi lễ
  • Mỗi năm cũng có sửa lễ, lễ thánh sư một kỳ, hội tự ăn uống với nhau
  • Khi nào trong làng có người mất thì người đang cai phải thông báo cho hội biết để đi hộ phúc
  • Dân làng cũng phải khoản đãi hội chư bà như hàng bô lão

Quy Định Đặc Biệt

Luật Lệ Đặc Biệt

  • Chư bà làng nọ giao thiệp với chư bà làng khác, gọi là hội thập phương
  • Có nơi gái góa chừng bốn mươi tuổi đã vào hội chư bà
  • Cho nên lại có lệ: hễ đã vào hội chư bà mà ai chửa thì phải vạ
  • Mà tước ra không cho vào hội nữa

Nhận Xét Và Bài Học

Phê Bình Và Suy Tư

Hội chư bà, một là người đàn bà già cả ở nhà thì buồn bã không vui, muốn mượn cửa thiền để khuây khỏa lúc cảnh già, hai là những người mê tín đạo Phật, nghĩ mình thuở bình sinh nhiều điều ác nghiệt, e mai sau mất đi thì phải vào ngục Diêm Vương cho nên nương thân cửa Bụt ngày đêm tụng kinh cầu Phật Trời phù hộ mạnh khỏe sống lâu, mà ngày sau mất đi được về Tây phương cực lạc thế giới. Vậy nên động nói là nam mô, động đi đâu là lạy chín phương trời, mười phương chư Phật. Có người già cả yếu đuối cũng cố bò đến cửa chùa khấn la khấn liệt, lạy lấy lạy để, ấy thực là một điều mê tín của đàn bà ta, mà không ích gì cho dân mình cả.

Phân Tích Xã Hội

Bài Học Về Giáo Dục

Vả, mỗi tháng đóng góp vào nhà chùa, người có của hay là có con cái giúp đỡ cho đã vậy; người không có con và người không có của mà cũng chịu khó nai lưng cố sức làm ăn, để gánh vác một vai lính nhà Phật, sao mà thiên hạ xuẩn làm vậy? Song điều đó chẳng nên trách gì các bà già, chỉ vì nữ giới nước ta không có học thức mà thôi, mà đàn bà không có học thức, cũng bởi cách giáo dục chưa rộng vậy.

Danh mục:

Phong tục

Bài viết liên quan

Thiên Thứ Ba - Nói Về Phong Tục Xã Hội

Thiên Thứ Ba - Nói Về Phong Tục Xã Hội

Khám phá phong tục xã hội Việt Nam: quan hệ vua tôi, thầy trò, bầu bạn, quan dân, chủ khách, các tôn giáo, chính trị, văn chương, khoa cử và nhiều lĩnh vực khác.

Phong tục
Cải Táng - Thiên Thứ Nhất

Cải Táng - Thiên Thứ Nhất

Khám phá phong tục truyền thống Việt Nam về cải táng: ý nghĩa, quy trình và giá trị văn hóa trong gia đình Việt.

Phong tục
Anh Chị Em - Thiên Thứ Nhất

Anh Chị Em - Thiên Thứ Nhất

Khám phá phong tục truyền thống Việt Nam về mối quan hệ giữa anh chị em trong gia đình: nghĩa anh em, quyền lợi, trách nhiệm và các câu chuyện dân gian.

Phong tục