Phongtuc.vn
Giá Thú - Thiên Thứ Nhất

Giá Thú - Thiên Thứ Nhất

Phong tục
Ngôn ngữ khác:

Giá Thú

Thiên Thứ Nhất - Nói Về Phong-Tục Trong Gia-Tộc

Nghi Lễ Giá Thú Trong Văn Hóa Việt Nam

Kết duyên

Lễ nghi

Truyền thống gia đình

Mở Đầu

“Duyên may trời định, phận đẹp người se” - Tục ngữ Việt Nam

Giá thú là nghi lễ quan trọng trong văn hóa truyền thống Việt Nam, đánh dấu sự kết hợp giữa hai cá nhân và hai gia đình. Đây không chỉ là lễ cưới đơn thuần mà còn là dịp để thể hiện sự tôn trọng truyền thống, kết nối cộng đồng và xác lập mối quan hệ gia đình mới.

Tuổi Đính Hôn Và Quy Trình

Các Giai Đoạn Của Giá Thú

Tuổi Và Thời Điểm

  • Con trai con gái độ mười lăm, mười sáu tuổi trở lên đã là tuổi lấy vợ lấy chồng
  • Hai, ba mươi tuổi mới cưới gọi là muộn
  • Cũng có nhà cưới cho con từ năm mười hai, mười ba tuổi

Các Bước Thực Hiện

  • Kén chọn chỗ nào môn đăng hộ đối, xem đôi tuổi không xung khắc nhau
  • Mượn mối lái, giạm hỏi bằng cau trà
  • Làm lễ ăn hỏi: nhà trai đem cau trà, lợn xôi đến nhà gái lễ gia tiên

Lễ Sêu Và Cưới

Các Nghi Thức Quan Trọng

1

Lễ Sêu

Ăn hỏi rồi mới sêu. Sêu thì mùa nào thức ấy, như mùa vải thì sêu vải, mùa dưa thì sêu dưa. Có nơi một năm chỉ sêu bốn mùa: tháng ba sêu vải, tháng năm sêu dưa hấu, tháng chín sêu hồng, tháng chạp thì sêu cam.

2

Trao Thơ Và Thách Cưới

Trước khi muốn cưới thì đôi bên nhà trai và nhà gái đều quang quẻ cả mới được nghĩa là người chủ hôn không có tang chế gì. Nhà trai viết thư hỏi xem nhà gái ăn những lễ vật thế nào, nhà gái muốn những thức gì thì viết thư trả lời.

3

Đám Cưới

Về vùng nhà quê, ở cùng hương thôn với nhau, cưới thường đi về đêm. Lúc đi, phải chọn giờ hoàng đạo mới đi, và phải có một người đàn ông dễ tính ra đón ngõ trước, khi ra thì reo ầm cả lên rằng gặp trai, để cho mọi việc được dễ dàng mau mắn.

Nghi Lễ Tế Tơ Hồng

Ý Nghĩa Tế Tơ Hồng

Nguồn Gốc

  • Bày hương án ra sân, dùng lễ gà, xôi, trầu, rượu, tế tơ hồng
  • Điển tế tơ hồng do chuyện ngày xưa, bên Tàu có một người tên là Vi-cố
  • Gặp ông già đang xe các sợi dây đỏ ở dưới bóng trăng

Ý Nghĩa

  • Người ấy nói rằng ta là Nguyệt-lão coi việc xe duyên cho vợ chồng nhân-gian
  • Đã buộc sợi dây nầy vào chân người nào với người nào thì dù thế nào cũng phải lấy nhau
  • Thành vợ thành chồng rồi thì phải tạ ơn ông ấy, và cầu ông ấy phù hộ cho ở được trăm năm với nhau

Đưa Dâu Và Phương Thuật

Nghi Thức Đưa Dâu

Quy Trình

  • Sáng hôm sau thì đưa dâu, nhà trai nhà gái cùng ăn mừng, làm cỗ bàn
  • Bà con khách khứa mừng nhau thì kẻ mừng tiền, người mừng trà, cau
  • Nhà gái cũng kén một ông già cầm bó hương đi trước, rồi bà con họ hàng dẫn cô dâu đi sau

Phương Thuật

  • Trong khi cô dâu đi đường, ăn mặc tốt đẹp e thiên hạ quở quang
  • Phải cài vài cái kim vào choàng áo, để có ai độc mồm độc miệng
  • Có nơi lại đặt hỏa lò giữa cửa cho cô dâu bước qua

Tục Giăng Dây Và Giao Duyên

Các Phong Tục Đặc Biệt

1

Tục Giăng Dây

Trong khi cưới và lúc đưa dâu, lại có tục đóng cửa, giăng dây. Lúc nhà trai đem lễ cưới đến nhà gái thì bên nhà gái, hoặc trẻ con, hoặc đứa đầy tớ, đóng cửa không cho vào. Nhà trai phải cho chúng nó dăm ba hào, một đồng bạc thì chúng nó mới mở cửa.

2

Giao Duyên

Tối hôm cưới, người chồng lấy trầu trăm (trầu tế tơ hồng), trao một nửa cho vợ, rót một chén rượu, mỗi người uống một nửa, gọi là lễ hợp cẩn. Vợ trải chiếu lạy chồng hai lạy, chồng đáp lại vái một vái.

3

Lại Mặt

Cưới được ba hôm, đến hôm thứ tư thì hai vợ chồng làm lễ chè xôi đem về nhà vợ lạy gia tiên, gọi là lễ lại mặt, chữ gọi là tứ hỉ.

Nhận Xét Và Bài Học

Nhận Xét Về Phong Tục

Tục cưới của ta, cũng là noi theo tục Tàu. Tàu có sáu lễ: nạp thái, vấn danh, nạp cát, nạp tệ, thỉnh kỳ, thân-nghênh. Có chữ rằng: « Lục lễ bất bị, trinh nữ bất hành » nghĩa là sáu lễ không đủ, thì người gái trinh không đi.

Xét trong tục cưới xin của ta, có mấy điều trái với cách văn minh, nên đổi: Một là lấy vợ lấy chồng sớm quá. Tục Âu-Châu trai, gái đúng tuổi khôn lớn, ít ra cũng mười tám, hai mươi tuổi trở lên mới dựng vợ gả chồng.

Hai là trai gái không được tự do hôn phối. Tục Âu-Châu trai gái phải biết nhau trước, cha mẹ cho tự ý kén chọn, có thuận tình thì cha mẹ mới gả. Ở ta chỉ cứ tùy ý cha mẹ, tìm nơi xứng đáng thì gả, dẫu con không bằng lòng cũng nài ép cho phải lấy.

Kết Luận

Giá Trị Vĩnh Cửu Của Nghi Lễ Giá Thú

Nghi lễ giá thú trong văn hóa Việt Nam là một truyền thống thể hiện sự tôn trọng và kết nối giữa hai gia đình. Dù có những nghi thức phức tạp và một số hạn chế trong xã hội xưa, nhưng ý nghĩa sâu sắc của nó là thể hiện đạo lý “trăm năm hạnh phúc” và tình cảm gia đình sâu đậm. Việc giữ gìn và phát huy những giá trị tích cực của nghi lễ này là trách nhiệm của mỗi cặp đôi trong xã hội hiện đại.

Danh mục:

Phong tục

Bài viết liên quan

Thiên Thứ Ba - Nói Về Phong Tục Xã Hội

Thiên Thứ Ba - Nói Về Phong Tục Xã Hội

Khám phá phong tục xã hội Việt Nam: quan hệ vua tôi, thầy trò, bầu bạn, quan dân, chủ khách, các tôn giáo, chính trị, văn chương, khoa cử và nhiều lĩnh vực khác.

Phong tục
Anh Chị Em - Thiên Thứ Nhất

Anh Chị Em - Thiên Thứ Nhất

Khám phá phong tục truyền thống Việt Nam về mối quan hệ giữa anh chị em trong gia đình: nghĩa anh em, quyền lợi, trách nhiệm và các câu chuyện dân gian.

Phong tục
Cải Táng - Thiên Thứ Nhất

Cải Táng - Thiên Thứ Nhất

Khám phá phong tục truyền thống Việt Nam về cải táng: ý nghĩa, quy trình và giá trị văn hóa trong gia đình Việt.

Phong tục