Phong Tục
Các Việc Kiêng Kỵ - Thiên Thứ Ba

Các Việc Kiêng Kỵ - Thiên Thứ Ba

Phong tục
Ngôn ngữ khác:

Các Việc Kiêng Kỵ

Thiên Thứ Ba - Nói Về Phong Tục Xã Hội

Những Điều Cần Tránh Trong Đời Sống Văn Hóa Việt Nam

Tín ngưỡng dân gian

Kiêng kỵ đầu năm

Kiêng kỵ trong gia đình

Mở Đầu

“Ngoài sự kiêng ngày xấu, lại còn nhiều sự kiêng nữa, nói đại khái ít điều sau nầy” - Tập quán dân gian Việt Nam

Ngoài sự kiêng ngày xấu, lại còn nhiều sự kiêng nữa, nói đại khái ít điều sau nầy

Kiêng Kỵ Đầu Năm Và Tháng

Những Điều Kiêng Kỵ Đầu Năm

Đầu Năm Mới

  • Đầu năm mới và sáng mồng một đầu tháng kiêng đòi nợ, sợ rông cả năm hoặc cả tháng
  • Đầu năm chưa làm lễ động thổ, kiêng đào đất hoặc giã chày cối và quét nhà, sợ cả năm làm ăn không lợi
  • Đầu năm mới kiêng mặc đồ chàm xám, e sái

Thời Gian Đặc Biệt

  • Ba tháng hè kiêng cưới xin, sợ không hay
  • Năm cùng tháng tận kiêng làm cửa làm nhà và các việc vui mừng, sợ không hay
  • Sáng sớm kiêng văng tục, sợ rông cả ngày

Đầu năm mới và sáng mồng một đầu tháng kiêng đòi nợ, sợ rông cả năm hoặc cả tháng.

Đầu năm chưa làm lễ động thổ, kiêng đào đất hoặc giã chày cối và quét nhà, sợ cả năm làm ăn không lợi.

Sáng sớm kiêng văng tục, sợ rông cả ngày.

Ba tháng hè kiêng cưới xin, sợ không hay.

Năm cùng tháng tận kiêng làm cửa làm nhà và các việc vui mừng, sợ không hay.

Kiêng Kỵ Trong Các Nghi Lễ Và Sự Kiện

Trang Phục Và Nghi Thức

1

Trang Phục Trong Nghi Lễ

Việc vui mừng, việc tế tự và khi vào trước mặt quan trưởng kiêng mặc đồ trắng, e thất kính.

2

Trang Phục Trong Tang Lễ

Nhà có tang kiêng dùng đồ đỏ, e trái lễ.

3

Hiếu Chủ

Hiếu chủ kiêng ăn trầu, kiêng việc vui mừng, kiêng mặc đồ tơ lụa, e thất hiếu.

Việc vui mừng, việc tế tự và khi vào trước mặt quan trưởng kiêng mặc đồ trắng, e thất kính.

Nhà có tang kiêng dùng đồ đỏ, e trái lễ.

Hiếu chủ kiêng ăn trầu, kiêng việc vui mừng, kiêng mặc đồ tơ lụa, e thất hiếu.

Trang Phục Đặc Biệt

  • Đầu năm mới kiêng mặc đồ chàm xám, e sái
  • Mặc đồ sô gai, kiêng không được vào nhà ai, e sái

Đầu năm mới kiêng mặc đồ chàm xám, e sái.

Mặc đồ sô gai, kiêng không được vào nhà ai, e sái.

Kiêng Kỵ Liên Quan Đến Phụ Nữ Mang Thai

Kiêng Kỵ Khi Mang Thai

Đối Với Phụ Nữ Mang Thai

Đàn bà chửa con so kiêng hái quả trên cây, e quả sinh mất.

Đàn bà chửa kiêng gần tử thi, và kiêng đưa ma tiểu thương, e độc.

Liên Quan Đến Gia Đình

Mẹ chồng chửa kiêng cưới con dâu, e độc.

Vợ chửa, chồng kiêng sát sinh và kiêng đóng cọc, e độc.

Đàn bà chửa con so kiêng hái quả trên cây, e quả sinh mất.

Đàn bà chửa kiêng gần tử thi, và kiêng đưa ma tiểu thương, e độc.

Mẹ chồng chửa kiêng cưới con dâu, e độc.

Vợ chửa, chồng kiêng sát sinh và kiêng đóng cọc, e độc.

Kiêng Kỵ Sau Khi Sinh Con

Kiêng Kỵ Sau Sinh

Người mới đẻ, kiêng không cho người ngoài giắt tiền vào phòng, sợ trẻ giật mình.

Người mới đẻ, người ngoài kiêng vào nhà, sợ cung long thì làm ăn lẩn quẩn, không hay.

Người mới đẻ, kiêng không cho người ngoài giắt tiền vào phòng, sợ trẻ giật mình.

Người mới đẻ, người ngoài kiêng vào nhà, sợ cung long thì làm ăn lẩn quẩn, không hay.

Các Trường Hợp Đặc Biệt

1

Đàn Bà Lạ Chửa

Đàn bà lạ chửa, kiêng không cho đẻ trong nhà, e độc.

2

Người Sống

Người sống kiêng mặc áo thừa và nằm giường thừa của người chết, e độc.

3

Người Làng Khác Chết

Người làng khác chết kiêng không cho đưa ma qua làng, sợ độc.

Đàn bà lạ chửa, kiêng không cho đẻ trong nhà, e độc.

Người sống kiêng mặc áo thừa và nằm giường thừa của người chết, e độc.

Người làng khác chết kiêng không cho đưa ma qua làng, sợ độc.

Kiêng Kỵ Trong Quan Hệ Gia Đình

Quan Hệ Cha Con

Cha Mẹ

  • Cha mẹ kiêng đưa con gái về nhà chồng, e người ta cười

Vợ Chồng

  • Vợ chồng kiêng rửa chung một khăn mặt, e độc

Cha mẹ kiêng đưa con gái về nhà chồng, e người ta cười.

Vợ chồng kiêng rửa chung một khăn mặt, e độc.

Con Cháu

  • Con cháu kiêng tên ông bà cha mẹ, e thất kính

Con cháu kiêng tên ông bà cha mẹ, e thất kính.

Kiêng Kỵ Liên Quan Đến Trẻ Em

Kiêng Kỵ Trẻ Em

1

Người Trẻ Tuổi

Người trẻ tuổi kiêng tôi vôi, e chóng bạc đầu.

2

Trẻ Thơ

Trẻ thơ, kiêng khen tốt đẹp béo đẫy, e quở quang.

3

Trẻ Con

Trẻ con kiêng đội nón trong nhà, e lùn.

Người trẻ tuổi kiêng tôi vôi, e chóng bạc đầu.

Trẻ thơ, kiêng khen tốt đẹp béo đẫy, e quở quang.

Trẻ con kiêng đội nón trong nhà, e lùn.

Kiêng Kỵ Học Sinh

Trẻ Đi Học

Trẻ đi học, kiêng ăn cơm cháy, sợ tối dạ và kiêng ăn chân gà, sợ viết run tay.

Học Trò Đi Thi

Học trò đi thi kiêng ăn tôm, vì con tôm như hình chữ liệt (chữ phê hỏng) của quan trường phê, sợ sái.

Trẻ đi học, kiêng ăn cơm cháy, sợ tối dạ và kiêng ăn chân gà, sợ viết run tay.

Học trò đi thi kiêng ăn tôm, vì con tôm như hình chữ liệt (chữ phê hỏng) của quan trường phê, sợ sái.

Làm Văn

  • Làm văn kiêng nói con khỉ, con tiều, con hùm, con beo, sợ ế hàng

Làm văn kiêng nói con khỉ, con tiều, con hùm, con beo, sợ ế hàng.

Kiêng Kỵ Trong Buôn Bán Và Sinh Hoạt

Kiêng Kỵ Trong Buôn Bán

Buôn bán kiêng mặc cả một lời, sợ không được may mắn.

Kẻ bán hàng quẩy gánh (gánh) kiêng người ta bước qua đòn gánh, sợ gánh không cân.

Buôn bán kiêng mặc cả một lời, sợ không được may mắn.

Kẻ bán hàng quẩy gánh (gánh) kiêng người ta bước qua đòn gánh, sợ gánh không cân.

Kiêng Kỵ Trong Xây Dựng

Kiêng Kỵ Làm Nhà

1

Số Gian Nhà

Làm nhà kiêng làm chẵn gian, phải ba hoặc năm hoặc bảy mới được, sợ độc.

2

Cửa Ngõ

Làm cửa ngõ kiêng đối ngõ với nhà khác, sợ độc.

3

Vị Trí

Trước cửa kiêng người làm nhà chắn hướng, sợ bất lợi.

4

Gian Giữa

Gian giữa kiêng đầu nóc nhà ai xuyên vào, sợ độc.

Làm nhà kiêng làm chẵn gian, phải ba hoặc năm hoặc bảy mới được, sợ độc.

Làm cửa ngõ kiêng đối ngõ với nhà khác, sợ độc.

Trước cửa kiêng người làm nhà chắn hướng, sợ bất lợi.

Gian giữa kiêng đầu nóc nhà ai xuyên vào, sợ độc.

Chữa Nhà

Chữa Nhà

  • Chữa nhà kiêng thu hẹp hơn trước, sợ sái

Giường Chiếu

  • Giường chiếu trong nhà kiêng dựng ngược, sợ sái

Chữa nhà kiêng thu hẹp hơn trước, sợ sái.

Giường chiếu trong nhà kiêng dựng ngược, sợ sái.

Kiêng Kỵ Trong Sinh Hoạt Hàng Ngày

Ở Nhà

  • Ở nhà kiêng ngồi giữa bậc cửa, e thất lễ

Ở nhà kiêng ngồi giữa bậc cửa, e thất lễ.

Ra Ngõ

Ra Ngõ

Ra ngõ kiêng gặp gái, e bất lợi.

Uống Rượu

Uống rượu kiêng úp chén và dốc ngược chai, e say rượu.

Ra ngõ kiêng gặp gái, e bất lợi.

Uống rượu kiêng úp chén và dốc ngược chai, e say rượu.

Kiêng Kỵ Trong Giải Trí

Đánh Bạc

1

Đánh Bạc

Đánh bạc kiêng ăn đầu vịt và kiêng người vịn vai, ngồi chống lẹ, sợ hãm tài.

2

Đánh Bài

Đánh bài kiêng chia bài trước khi chưa đủ tay, sợ không thành.

Đánh bạc kiêng ăn đầu vịt và kiêng người vịn vai, ngồi chống lẹ, sợ hãm tài.

Đánh bài kiêng chia bài trước khi chưa đủ tay, sợ không thành.

Đi Hát

Đi hát, cầm chầu kiêng đánh trở mặt trống và kiêng chạm vào chiếu rượu khi mới trải, sợ sinh sự cãi nhau.

Đi hát, cầm chầu kiêng đánh trở mặt trống và kiêng chạm vào chiếu rượu khi mới trải, sợ sinh sự cãi nhau.

Kiêng Kỵ Gọi Tên Động Vật

Tên Gọi Đặc Biệt

  • Con hùm kiêng gọi là ông ba mươi
  • Con rắn kiêng gọi là ông lốt
  • Con voi kiêng gọi là ông vâm

Con hùm kiêng gọi là ông ba mươi, con rắn kiêng gọi là ông lốt, con voi kiêng gọi là ông vâm.

Nhận Định Và Bình Luận

Nhận Xét Về Các Việc Kiêng Kỵ

Sự Vô Lý Của Các Việc Kiêng Kỵ

  • Xem các sự kiêng kỵ của ta, thực là lắm sự nực cười, không có nghĩa lý gì
  • Mà tục cứ thấy kiêng thì kiêng chớ không ai hiểu bởi cớ làm sao cả

Sự Phi Lý Trí

  • Lạ quá! Những sự nên kiêng thế nào cho khỏi ngu dốt, kiêng thế nào cho khỏi yếu đau, kiêng thế nào cho khỏi nghèo hèn, kiêng thế nào cho khỏi nhục nhân cách, thì không mấy người tìm cách mà kiêng
  • Đi kiêng những điều vụn vặt, những sự vu vơ, nào kiêng ngày kiêng tháng, nào kiêng đứng kiêng ngồi, nào kiêng ăn kiêng mặc, nào kiêng cười kiêng nói, kiêng cả đến ra ngõ gặp gái, kiêng cả đến sáng sớm đòi nợ, sao mà kiêng lắm điều lạ lùng làm vậy?

Xem các sự kiêng kỵ của ta, thực là lắm sự nực cười, không có nghĩa lý gì, mà tục cứ thấy kiêng thì kiêng chớ không ai hiểu bởi cớ làm sao cả.

Lạ quá! Những sự nên kiêng thế nào cho khỏi ngu dốt, kiêng thế nào cho khỏi yếu đau, kiêng thế nào cho khỏi nghèo hèn, kiêng thế nào cho khỏi nhục nhân cách, thì không mấy người tìm cách mà kiêng, đi kiêng những điều vụn vặt, những sự vu vơ, nào kiêng ngày kiêng tháng, nào kiêng đứng kiêng ngồi, nào kiêng ăn kiêng mặc, nào kiêng cười kiêng nói, kiêng cả đến ra ngõ gặp gái, kiêng cả đến sáng sớm đòi nợ, sao mà kiêng lắm điều lạ lùng làm vậy?

Ví Dụ Cụ Thể

Thi Cử Và Buôn Bán

Đến như thi cử kiêng tôm, buôn bán kiêng khỉ, mới lại ngộ nữa, không biết ăn tôm thì bóng vía con tôm nó nhảy vào quyển thi, nói khỉ thì hồn vong con khỉ nó ám vào cửa hàng hay sao? Hay là trông thấy hình nó mà sợ, nghe đến tiếng nó mà ghê, rồi không làm được văn, không bán được hàng hay sao? Chắc là không phải thế, thế thì vì cớ gì mà kiêng?

Kết Luận

Thôi nói qua mấy điều, đủ biết là tính mình tin nhảm, thực là lý tưởng trẻ con.

Đến như thi cử kiêng tôm, buôn bán kiêng khỉ, mới lại ngộ nữa, không biết ăn tôm thì bóng vía con tôm nó nhảy vào quyển thi, nói khỉ thì hồn vong con khỉ nó ám vào cửa hàng hay sao? Hay là trông thấy hình nó mà sợ, nghe đến tiếng nó mà ghê, rồi không làm được văn, không bán được hàng hay sao? Chắc là không phải thế, thế thì vì cớ gì mà kiêng?

Thôi nói qua mấy điều, đủ biết là tính mình tin nhảm, thực là lý tưởng trẻ con.

Danh mục:

Phong tục

Bài viết liên quan

Các Phương Thuật - Thiên Thứ Ba

Các Phương Thuật - Thiên Thứ Ba

Khám phá các phương thuật dân gian Việt Nam: cách tránh sét, chữa bệnh, trấn tà và nhiều tập tục tín ngưỡng khác.

Phong tục
Cô Hồn - Thiên Thứ Ba

Cô Hồn - Thiên Thứ Ba

Khám phá nghề gọi hồn trong văn hóa Việt Nam: tín ngưỡng dân gian, cách thức thực hiện và nhận định về hiện tượng này.

Phong tục
Đồng Cốt - Thiên Thứ Ba

Đồng Cốt - Thiên Thứ Ba

Tìm hiểu về tín ngưỡng đồng cốt trong xã hội Việt Nam: tục thờ chư vị, nghi lễ hầu bóng và những nhận định về tín ngưỡng dân gian.

Phong tục

Bài viết ngẫu nhiên

Địa Lý - Thiên Thứ Ba

Địa Lý - Thiên Thứ Ba

Tìm hiểu về phong tục địa lý trong xã hội Việt Nam: nghệ thuật phong thủy, tìm đất táng và ảnh hưởng của văn hóa Trung Hoa.

Phong tục
Thuế Khóa - Thiên Thứ Nhì

Thuế Khóa - Thiên Thứ Nhì

Tìm hiểu về phong tục thuế khóa trong làng xã Việt Nam: nghĩa vụ đóng thuế và hệ thống quản lý tài chính cộng đồng.

Phong tục
Cuộc Tiêu Khiên - Thiên Thứ Ba

Cuộc Tiêu Khiên - Thiên Thứ Ba

Khám phá các hình thức tiêu khiển truyền thống trong xã hội Việt Nam: đánh cờ, ngâm thơ, uống rượu, chơi cảnh và các trò chơi dân gian.

Phong tục
Cầu Tự - Thiên Thứ Nhất

Cầu Tự - Thiên Thứ Nhất

Khám phá phong tục truyền thống Việt Nam về cầu tự: ý nghĩa, nghi lễ và giá trị văn hóa trong gia đình Việt.

Phong tục